Најстарата опсерваторија во Бугарија повторно ги отвори своите врати за посетители

На есенскиот Светски ден на астрономијата, по реновирањето и реставрацијата, најстарата опсерваторија во Бугарија - Астрономската опсерваторија на Софискиот универзитет, повторно ги отвори своите врати, објави репортер на БГНЕС.

Светскиот ден на астрономијата се слави двапати годишно - на пролет и на есен, при што специфичниот датум варира секоја година бидејќи е поврзан со приближувањето на Месечината до Земјата.

Оваа година го прославуваме есенскиот Светски ден на астрономијата на 27 септември, при што жителите на Софија и гостите на градот ќе можат бесплатно да ја посетат и видат реставрираната астрономска опсерваторија „Алма Матер“.

„Со години, тимот на Одделот за астрономија и опсерваторијата се бореа за ова реновирање. За среќа, тешкотиите што ги имавме во минатото сега се минато. Реновирањето продолжи речиси 3 години. Всушност, опсерваторијата беше затворена од април 2023 година до сега. Сега можеме повторно да ја отвориме за посетители, за студенти, за разни настани што ги организираме тука, како што се астрономски клуб, денови на отворени врати, како што е денешниот прекрасен настан - есенскиот Светски ден на астрономијата“, изјави за БГНЕС Евгениј Овчаров, раководител на Астрономската опсерваторија.

Иницијативата за пролетниот и есенскиот ден на астрономијата започна со аматерски астрономи некаде во САД во 1970-тите, а пред повеќе од 20 години доби глобален карактер. „Пролет кон крајот на април - почетокот на мај, кога Месечината е во првата четвртина и есен кон крајот на септември - почетокот на октомври, Месечината повторно треба да биде во првата четвртина, за да можеме да ја гледаме и Месечината и објектите на подалечното небо. Така се избираат овие датуми“, објасни Овчаров и забележа дека многу опсерватории и организации со аматерски астрономи низ целиот свет го слават овој ден.

И главната идеја на овој ден – пролетниот и есенскиот – е астрономите да ги извадат телескопите и да им ја покажат на луѓето убавината на ноќното небо. „Секако, тоа е она што го планиравме за денес. Но, за жал, временските услови не се баш со нас, има облаци. Секако, подготвени сме да погледнеме во небото ако се распаднат“, рече раководителот на Астрономската опсерваторија на Универзитетот во Софија.

На прашањето дали облаците се распрснуваат, што може да се забележи вечерва, тој истакна: „Во подоцнежните часови, по 20 часот, планетата Сатурн е моментално видлива, иако ниско на исток - од опсерваторијата имаме видливост во таа насока, а некои објекти од подалечното небо, колку што дозволуваат светлата и прашината над Софија, бидејќи не можеме да ги видиме толку убаво како од опсерваторијата во Рожен, на пример“.

Астрономската опсерваторија има пет згради.

Предавалницата се наоѓа во големата зграда. „Моментално имаме изложба таму, како и во ходник. Пред околу една година, новиот телескоп од 1,5 метри на Националната опсерваторија - Рожен почна со работа и има изложба со астрофотографии направени со овој телескоп. Исто така, прикажуваме некои алатки што ги користиме во нашите практики со студенти, предавајќи им на студентите“, рече Овчаров.

Во следната сала е изложен модел од мисијата на вселенското летало „Нови хоризонти“, кое патува до Плутон и далеку подалеку од Плутон. „Во третата сала презентираме разни стари инструменти што работеле тука во опсерваторијата, од времето кога работеле со таканаречени фотографски плочи. Во големата купола на опсерваторијата - можеби најголемата атракција за луѓето - се наоѓа старецот, како што го нарекуваме - најстариот телескоп на трајна основа во Бугарија“, истакна тој, додавајќи дека на првиот кат има дел од изложбата на аматерски астрономи во Бугарија „Ѕвездено друштво“, кои донирале дел од своите снимки на опсерваторијата.

Може да се влезе и во старата зграда. „Половина од зградата е пристапна со импровизирана изложбена зона со стари документи, стари инструменти кои датираат од самиот почеток на опсерваторијата, од 19 век“, рече раководителот на Астрономската опсерваторија.

Преостанатите две згради се пред отворање. „Малата купола, каде што ќе инсталираме модерни телескопи. Меридијанскиот круг, кој исто така е целосно реставриран - ова е многу важна зграда, бидејќи таму имало посебен инструмент со кој се набљудувало ноќното небо, бил калибриран прецизен часовник и оттука било дадено точното време за цела Бугарија“, рече Овчаров, објаснувајќи дека точното време било во опсерваторијата до 1986 година.

Раководителот на Астрономската опсерваторија посвети посебно внимание и на фонтаната со скулптурата од Васил Зидаров, која е повторно во функција, прецизирајќи дека фонтаната не работела со децении, но сега е целосно реставрирана. Овчаров раскажа и повеќе за скулптурата, која претставува момче кое држи комета и седи на Земјата. „Веруваме дека кометите донеле вода на Земјата и во извесна смисла се симбол на животот, па затоа и оваа фонтана е директно поврзана со опсерваторијата“, истакна тој.

Овчаров сподели дека тој и неговите колеги се исклучително среќни што конечно можат повторно да ја користат опсерваторијата во нејзиниот полн сјај и имаат можност да ги отворат нејзините врати со еден ваков настан како што е есенскиот Светски ден на астрономијата.

„Се надевам дека облаците ќе се разделат за да можеме да погледнеме кон небото“, заклучи тој.

Извор:https://tribuna.mk/